Barrett thực quản: Khái niệm, nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa

Barrett thực quản có lẽ vẫn là căn bệnh còn xa lạ với một số người. Căn bệnh này có mức độ nguy hiểm khá cao vì nó có khả năng dẫn đến ung thư thực quản. Barrett thực quản nguy hiểm là thế nhưng hiện nay y học vẫn chưa xác định được nguyên nhân cụ thể. Vì thế, hãy chủ động phòng tránh bệnh một cách hiệu quả nhất thông qua bài viết này.

Barrett thực quản là gì?

Barrett thực quản là căn bệnh liên quan đến đường tiêu hóa đa phần xảy ra ở những bệnh nhân trào ngược dạ dày lâu năm từ đó làm kích thích lớp niêm mạc trong thực quản. Nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài sẽ tác động lên những tế bào lót phía dưới thực quản. Từ đó làm cho ung thư biểu mô tuyến thực quản xuất hiện.

Barrett thực quản thường được phát hiện ở những bệnh nhân trào ngược dạ dày thực quản hay còn gọi là Gastroesophageal reflux disease – GERD. Bệnh này thuộc nhóm tái phát mạn tính do axit trào từ dạ dày lên phần thực quản dưới. Tuy nhiên theo ghi nhận thì rất ít những người mắc GERD chuyển sang barrett thực quản.

Tại Hoa Kỳ, ghi nhận có 1% tỷ lệ người trưởng thành mắc barrett thực quản. Độ tuổi chủ yếu mắc bệnh là 50 nhưng thời gian khởi phát bệnh là rất khó xác định. Bên cạnh đó, nam giới có tỷ lệ mắc bệnh gấp đôi so với nữ giới. Và những người nam da trắng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn các dân tộc khác và trẻ em sẽ hiếm khi mắc bệnh này.

Bệnh barrett sẽ có nguy cơ diễn biến thành ung thư thực quản tuy nhiên tỷ lệ này rơi vào khoảng 5% – 10%. Tỷ lệ này khá nhỏ nhưng người bệnh cũng cần thăm khám thường xuyên để được điều trị sớm và làm chậm quá trình tiến triển của tế bào ung thư.

Nguyên nhân gây bệnh, yếu tố nguy cơ và các đối tượng dễ mắc bệnh

Nguyên nhân

Đến nay thì chưa có nghiên cứu nào chỉ ra được nguyên nhân chính xác gây bệnh barrett thực quản. Đa phần thì những bệnh nhân mắc bệnh đều đã trải qua giai đoạn mắc trào ngược dạ dày thực quản.

Ở những bệnh nhân bị trào ngược dạ dày thì thực ăn trào ngược lại thực quản gây tổn thương cho mô thực quản. Màu và thành phần ở tế bào lót thay đổi tại vùng tấp thực quản do tiếp xúc nhiều lần với axit dạ dày trong khi thực quản luôn cố tự làm lành.

Những bệnh nhân mắc bệnh thường khẳng định rằng họ không có triệu chứng ợ nóng hay trào ngược axit. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được nguyên nhân một số ít trường hợp có triệu chứng này.

Những đối tượng dễ mắc bệnh

Những người mắc trào ngược dạ dày thực quản sẽ dễ mắc phải căn bệnh này. Vì thế những bệnh nhân của trào ngược dạ dày cần cố gắng điều trị bằng thuốc giảm acid nhằm loại bỏ nguy cơ mắc phải barrett thực quản.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Những yếu tố được ghi nhận làm gia tăng khả năng mắc barrett thực quản bao gồm:

Tiền sử bệnh: nếu như bạn thường có triệu chứng ợ nóng hay trào ngược dạ dày mãn tính
Giới tính: như đã nói ở trên thì những nam giới sẽ có nguy cơ cao hơn so với nữ giới
Tuổi tác: những người cao tuổi sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người trẻ
Da màu: bệnh barrett thực quản thường được phát hiện ở những người da trắng
Người béo phì: barrett có xu hướng phát triển ở những người béo phì

Người bị béo phì có nguy cơ mắc barrett thực quản

Hút thuốc lá: những nguy hại do thuốc lá mang lại không chỉ gây ra ở phổi, hệ hô hấp mà còn ở hệ tiêu hóa ở đây là nguy cơ mắc barrett thực quản.

Triệu chứng và biểu hiện của bệnh

Những bệnh nhân barrett thực quản thường có các triệu chứng như:

Ợ nóng thường xuyên
Khó nuốt thức ăn hay nôn mửa
Thở hụt hơi, khò khè
Đau tức ngực
Khan tiếng, viêm thanh quản

Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh

Biện pháp chẩn đoán bệnh

Nhằm đảm bảo tính chính xác trong chẩn đoán các bác sĩ sẽ chỉ định nội soi. Nội soi được thực hiện bằng cách đưa một ống có gắn đèn cùng camera từ miệng đến thực quản. Hình ảnh sẽ được hiển thị trên màn hình máy tính và những thay đổi ở mô thực quản. Mô thực quản ở người bình thường sẽ có màu hồng nhạt và có độ bóng. Mô thực quản ở người barrett thực quản sẽ có màu đỏ và mượt. Song song đó, các bác sĩ sẽ đem mô thực quản đi lấy sinh thiết để chẩn đoán độ thay đổi của mô thực quản.

Xác định độ thay đổi ở mô

Các bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành xác định mức loạn sản ở các tế bào thực quản bệnh nhân. Do độ khó trong việc chẩn đoán mức độ loạn sản nên kết quả sẽ được từ 2 bác sĩ trở lên theo dõi và đưa ra kết luận theo phân loại như:

Có barrett thực quản, không xuất hiện loạn sản nhưng mô tế bào không thay đổi
Loạn sản ở mức thấp, các tế bào thực quản chuyển thành tế bào tiền ung thư nhỏ.
Loạn sản mức cao, các tế bào thực quản thay đổi nhiều. Đây là giai đoạn cuối cùng trước khi chuyển sang ung thư thực quản

Sàng lọc

Tại trường đại học American College of Gastroenterology nói rằng, việc sàng lọc barrett thực quản cần tiến hành ở những nam giới bị trào ngược dạ dày thực quản. Những người bị trào ngược này có tần suất 1 lần/ 1 tuần mà không phản ứng với thuốc ức chế proton và có một trong các yếu tố nguy cơ như:

Độ tuổi trên 50
Người da trắng
Người béo phì
Người sử dụng thuốc lá
Tiền sử gia đình có người bị barrett thực quản

Tuy ở nữ giới có ít nguy cơ mắc bệnh hơn nhưng nếu quan sát thấy có các triệu chứng như trên vẫn nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế.

Phương pháp điều trị

Hiện nay y học đã đưa ra một số phương pháp điều trị tương ứng với các mức độ loạn sản.

Không có loạn sản

Nội soi theo định kỳ để theo dõi và can thiệp kịp thời tiến triển các tế bào thực quản. Nếu kết quả sinh thiết không xuất hiện loạn sản thì bệnh nhân cần nội soi 6 tháng/lần trong 3 năm nếu không phát hiện thay đổi nào khác.

Nội soi nhằm theo dõi diễn biến của bệnh

Sử dụng thuốc và thay đổi sinh hoạt lành mạnh hơn nhằm làm giảm các triệu chứng bệnh. Ngoài ra có thể lựa chọn phẫu thuật nhằm thắt chặt cơ thắt quản lý dòng chảy axit dạ dày vào thực quản.

Loạn sản mức thấp

Đối với bệnh nhân có mức loạn sản thấp nên tái khám 6 tháng/lần. Các phương pháp chủ yếu thực hiện trong giai đoạn này gồm:
Nội soi loại bỏ tế bào đã tổn thương
Dùng sóng cao tần với nhiệt độ cao nhằm loại bỏ mô thực quản tổn thương. Cách này được sử dụng sau khi nội soi.
Nếu bị viêm thực quản dạng nặng bạn sẽ được nội soi lúc đầu và sau 3 – 4 tháng sẽ tiếp tục nội soi để làm giảm axit dạ dày

Loạn sản mức cao

Đây được xem là tiền thân của ung thư thực quản. Bác sĩ sẽ tiến hành cắt khối u bằng sóng cao tần. Ngoài ra còn một số biện pháp khác như:
Liệu pháp quang đông: dùng máy nội soi áp chất lỏng hay khí lạnh vào các tế bào tổn thương trong thực quản. Các tế bào này sẽ ấm dần và làm lạnh lần nữa. Lặp đi lặp lại chu kỳ này nhằm tiêu diệt tế bào bất thường.
Liệu pháp quang đông kết hợp giữa dược phẩm gây cảm quang và ánh sáng thích hợp diệt trừ ung thư.

Biện pháp phòng ngừa

Điều trị triệt để trào ngược dạ dày và tái khám theo lịch hẹn nhằm theo dõi kỹ càng diễn biến của bệnh. Sử dụng thuốc phải có sự chỉ định của bác sĩ.
Điều tiết cân nặng hợp lý tránh gây béo phì
Hạn chế sử dụng thức ăn nhiều dầu mỡ cũng như các chất kích thích rượu bia, thuốc lá.

Hạn chế sử dụng thức ăn nhiều dầu mỡ có hại cho sức khỏe

Không được nằm ngay sau khi ăn. Bệnh nhân bị trào ngược dạ dày khi ngủ cần kê gối cao nhằm hạn chế axit trào ngược vào thực quản.
Tập thể thao thường xuyên
Xây dựng thực đơn hợp lý và nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.

Barrett thực quản đến nay vẫn chưa có nguyên nhân chính xác vì thế chúng ta cần chủ động phòng ngừa bệnh tích cực. Qua bài viết hôm nay hy vọng rằng mọi người sẽ hiểu biết hơn về nó và bảo vệ sức khỏe thật tốt.