Bệnh bướu cổ: Khái niệm, nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa

Bệnh bướu cổ ở Việt Nam không phải là bệnh hiếm gặp và ngày càng có xu hướng xuất hiện phổ biến. Bệnh này tỷ lệ xảy ra ở nữ giới cao hơn nam giới rất nhiều. Tuy nhiên thì đây không phải là căn bệnh khó để chữa trị. Bạn đừng quá lo lắng nếu như bệnh được phát hiện kịp thời và chữa trị đúng phác đồ. Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn tích lũy thêm kiến thức về căn bệnh bướu cổ để bảo vệ sức khỏe cho mình thật tốt.

Bệnh bướu cổ là bệnh gì?

Bướu cổ là tên gọi được sử dụng rộng rãi chỉ loại bướu xuất hiện trong tuyến giáp. Theo y học, nó được sử dụng với cái tên bướu tuyến giáp nó gồm các loại như phình giáp lan tỏa hoặc có hạt, viêm tuyến giáp, bướu lành, ung thư…. Những loại bướu này có khả năng gây ra tình trạng rối loạn vai trò tuyến giáp như cường giáp, suy giáp và bình giáp. Có thể chia bệnh bướu cổ ra làm 3 nhóm chính: nhóm lành tính, nhóm ung thư và nhóm rối loạn chức năng tuyến giáp.

Tuyến giáp được ghi nhận có hình dáng bên ngoài trông như con bươm bướm vị trí phần trước dưới cổ, bên dưới lớp da và cơ, dựa lên khí quản. Nếu tuyến giáp của bạn không có gì bất thường hoặc không quá to thì sẽ không thể phát hiện bằng mắt thường hoặc cũng không cảm nhận rõ khi sờ vào.

Nguyên nhân gây ra bệnh 

Như vậy, căn bệnh bướu cổ bắt nguồn từ những nguyên nhân nào? Chúng ta hãy cùng xem những gợi ý đến từ các bác sĩ chuyên môn nhé. Về cơ bản thì có thể điểm qua 1 số nguyên nhân chính gây bệnh như sau:

• Thiếu iot: khi nhắc đến bướu cổ người ta thường nghĩ ngay do không được cung cấp đủ lượng iot. Đúng như thế, iot đóng vai trò quan trọng trong việc sản sinh hormone tuyến giáp. Nếu không được bổ sung đủ iot sẽ gây ra sự phình to nơi tuyến giáp do phải làm việc quá mức.
• Bẩm sinh: yếu tố này muốn nhắc đến do gen di truyền mà khiến cho con người từ khi sinh ra đã mắc phải bướu cổ bẩm sinh.

• Sử dụng thuốc và thức ăn làm ức chế chu tình tổng hợp hormone tuyến giáp lâu dài như thuốc kháng giáp tổng hợp, thuốc trị hen, thuốc chữa trị thấp khớp…
• Lượng hormone tuyến giáp sản sinh quá nhiều hoặc quá ít.

Đặc biệt khi có những dấu hiệu dưới đây bạn cần phải đến gặp ngay bác sĩ để được chỉ định thực hiện xét nghiệm chuyên sâu. Theo thống kê thì đa phần bướu cổ ở dạng bướu lành tuy nhiên không thể loại trừ nó thuộc nhóm ung thư. Việc lấy sinh thiết sẽ giúp phát hiện tế bào ung thư nếu có những biểu hiện sau:

• Bướu sờ cảm giác cứng.
• Kích thước của bướu sẽ phát triển theo thời gian
• Bướu sẽ đứng yên khi bạn chạm vào nó
• Bướu bị phình to trong cổ
• Giọng nói khàn đi.

Triệu chứng và biểu hiện của bệnh 

Những dấu hiệu hay triệu chứng gợi ý dưới đây sẽ báo hiệu tình trạng bệnh của bạn. Hãy kiểm tra và quan sát xem cơ thể chúng ta có báo động tình trạng bướu cổ đang hoành hành không nhé. 

Cổ to và sưng bất thường

Cảm giác phần cổ to hơn người bình thường, sưng và gây khó chịu khi diện trang phục có cổ hoặc thắt cà vạt là dấu hiệu của bệnh. Thêm vào đó, bạn hãy chú ý dấu hiệu vướng víu cổ họng, khó nuốt, đau cổ, khó thở…

Thay đổi cân nặng đột ngột

Bệnh nhân mắc bướu cổ thường có tình trạng sút cân đột ngột mặc dù ăn uống nhiều hơn và cảm giác thèm ăn thường diễn ra. Vì thế, nếu như nhận thấy cân nặng cơ thể đột nhiên thay đổi bạn có thể nghĩ rằng đây là dấu hiệu của bệnh bướu cổ.

Cảm giác chán nản

Lượng serotonin sẽ bị tác động nếu như có rất ít hormone tuyến giáp được sản sinh. Nếu tuyến giáp hoạt động yếu ớt sẽ khiến loại hormone giúp chúng ta trở nên vui vẻ này suy giảm. Từ đó, sự chán nản sẽ luôn vây lấy bạn khiến bạn không thể thoải mái.

Cảm giác lo lắng

Nếu như lượng hormone tiết ra quá nhiều trong tuyến giáp khiến cho quá trình trao đổi chất bên trong bạn bị xáo trộn từ đó sẽ gây ra sự lo lắng cho bạn.

Đầu óc mơ hồ

Sự rối loạn cường giáp khiến bạn luôn trong tình trạng mơ hồ, kém minh mẫn. Ngược lại, tình trạng suy giáp sẽ làm bạn không thể tập trung cho mọi việc, không thể thông thái suy nghĩ.

Ham muốn chuyện chăn gối suy giảm

Triệu chứng suy giảm ham muốn tình dục bắt nguồn từ nguyên nhân lượng tố tuyến giáp tiết ra ít vì không nhận được nhiều kích thích.

Khô da

Quá trình trao đổi chất tác động mạnh mẽ đến kết cấu bên trong và vẻ bên ngoài của da. Quá trình trao đổi chất diễn ra chậm do không nhận được nhiều hormone tuyến giáp sẽ khiến cho mồ hôi tiết ra ít, da bị khô và bong tróc vì không được cung cấp độ ẩm. Cũng giống như thế, móng tay của bạn sẽ trở nên giòn hơn bình thường và rất dễ gãy vì rối loạn tuyến giáp.

Đau nhức tay chân, cơ bắp

Cơ thể bạn nếu như thường xuyên bị ngứa hoặc tê ở bộ phận tay chân… cũng được xem là dấu hiệu của bướu cổ. Nguyên nhân là vì ít hormone được cung cấp làm tổn hại lên dây thần kinh, cản trở quá trình phát tín hiệu từ não và tủy sống truyền khắp cơ thể.

Cao huyết áp

Theo các bác sĩ, tùy theo lượng kích thích tố tuyến giáp nhiều hay ít sẽ dẫn đến hoạt động của tim mạch bị ảnh hưởng và gây ra tăng huyết áp.

Phương pháp điều trị bướu cổ

Hiện nay y học đã rất thành công trong việc điều trị bướu cổ cho bệnh nhân, trong đó có 3 phương pháp được sử dụng phổ biến và được ghi nhận lại:

Phóng xạ iot

• Bác sĩ sẽ chỉ định liều lượng iot phóng xạ cho bệnh nhân để uống từ đó iot vào máu đi đến tuyến giáp và làm nhiệm vụ phá hủy tế bào gây bệnh.
• Ghi nhận tỷ lệ thành công của phương pháp này lên đến 90%, trong đó có 50 – 60% bệnh nhân xác nhận bướu teo nhỏ sau 12 – 18 tháng.
• Tuy nhiên, phương pháp này có thể làm cho tuyến giáp hoạt động yếu nhưng tỷ lệ này là rất nhỏ. Các bác sĩ sẽ chẩn đoán và giúp bạn thực hiện lộ trình điều tị phù hợp.

Uống thuốc

• Trong trường hợp bạn bị suy giáp. Bạn sẽ được chỉ định dùng thuốc thay thế cho hormone tuyến giáp. Loại thuốc này có công dụng ngăn cản quá trình giải phóng lượng hormone kích thích tuyến giáp đi từ tuyến yên khiến bướu teo nhỏ.
• Trong trường hợp bạn bị viêm tuyến giáp, bạn sẽ uống thuốc aspirin hoặc corticosteriod để chữa bệnh.
• Tác dụng phụ đến từ loại thuốc này chính là đau tức ngực, đổ mồ hôi tim đập nhanh…

Phẫu thuật

• Trường hợp bướu của bạn có kích thước lớn gây khó khăn trong sinh hoạt không thể sử dụng 1 trong 2 phương pháp trên thì bác sĩ sẽ tiến hành mổ.

• Phương pháp này gây biến chứng suy giáp và vì thế bạn cần phải uống kèm thêm loại thuốc thay thế hormone tuyến giáp để việc điều trị thêm hiệu quả.

Biện pháp phòng tránh bệnh 

Cách phòng chống bệnh được nhiều người biết đến đó chính là sử dụng muối iot để nêm nếm gia vị thay cho loại muối ăn bình thường. Ngoài ra, bạn có thể bổ sung lượng iot thông qua hải sản, trứng, sữa…

Tránh dùng quá nhiều các loại thuốc hay thức ăn làm ức chế hấp thụ iot, sản sinh hormone…

Hy vọng với những kiến thức cung cấp trên đây sẽ phần nào giúp làm giảm thiểu tình trạng bệnh bướu cổ cho mọi người. Hãy bổ sung đầy đủ lượng iot mà cơ thể cần để sức khỏe luôn được đảm bảo.