Cây mật gấu là gì và công dụng chữa bệnh thần kỳ của nó

Cây mật gấu là gì và công dụng chữa bệnh thần kỳ của nó

Cây mật gấu từ lâu đã được nhiều người biết đến và sử dụng rộng rãi. Chúng có thể điều trị các bệnh như tiểu đường, kháng viêm và phòng chống ung thư. Thế nhưng không phải ai cũng biết rõ về đặc điểm cũng như hết tất thảy những công dụng tuyệt vời mà nó mang lại. Vì vậy hãy theo dõi bài viết để hiểu rõ hơn về cây thuốc này.

Khái niệm

Cây này còn có tên gọi là cây lá đắng. Chúng mọc thành cây thẳng đứng, thân mềm và thường mọc thành bụi. Loại cây này có thể mọc hoang hoặc được trồng cũng sinh trưởng và phát triển tốt. Chúng thường được dùng cả thân cây lẫn lá và hoa để dùng làm thuốc. 

Đặc điểm nhận dạng

Cây lá đắng rất dễ nhận biết, chủ yếu dựa vào một số đặc điểm sau đây:

  • Lá to, mọc đối xứng nhau, chiều dài từ 20 đến 50 cm. Lá có màu xanh, có một lớp lông tơ bao phủ, đầu nhọn.
  • Hoa khi nở sẽ có màu vàng, nở theo từng cụm
  • Trái của cây lá đắng tương tự hình trái xoan, bên trong nhiều thịt, khi chín thì ngả sang màu nâu đồng.
  • Thân cây cao từ 3 đến 6m, màu xanh. Thân mềm và thẳng vút
  • Cây này chủ yếu sinh sống ở những nơi có khí hậu nóng ẩm hoặc nóng khô. Do đó chúng sinh trưởng và phát triển nhiều ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Chúng thường được trồng ở những vùng đất cao như Lạng Sơn, Bắc Cạn, Cao Bằng vì không chịu được lũ lụt như ở miền trung.
  • Cây lá đắng sống được quanh năm, người ta thường sử dụng cả rễ, thân, lá để làm dùng làm thuốc.
  • Lá cây khi sắc uống nước sẽ có vị đắng. Tuy nhiên, sau đó lại để lại hậu ngọt nhè nhẹ trong khoang miệng. Người ta thường phơi khô lá và thân cây để dùng dần.
Lá cây khi sắc nước uống có vị đắng nhưng có hậu ngọt nhẹ
Lá cây khi sắc nước uống có vị đắng nhưng có hậu ngọt nhẹ

Phân loại

Cây lá đắng được dân gian chia thành 2 loại, được gọi là cây lá đắng nam và cây lá đắng bắc, cụ thể như sau:

Cây lá đắng nam

Cây này còn có tên gọi là cây kim thất lai. Loại này từ lâu đã được người miền nam sử dụng vì chúng chủ yếu mọc trong nam. Cây này có thân nhỏ, mềm, có chiều cao chỉ từ 100 đến 150cm. Cây có nhánh mọc ra từ gần gốc. Lá to, bán kính từ 1 đến 2cm, rất mềm và có lông tơ bao phủ. Khi lá già sẽ có màu xanh nhẵn bóng. Hoa của loại mọc ở ngọn thành từng chùm. Loại này người ta thường sử dụng lá để làm thuốc. Chúng chữa trị viêm gan, bệnh trĩ, đau nhức xương khớp rất hay.

Lá cây kim thất lai mỏng, mềm và có một lớp lông tơ bao phủ
Lá cây kim thất lai mỏng, mềm và có một lớp lông tơ bao phủ

Cây lá đắng bắc

Loại này có có tên gọi là cây hoàng liên ô rô. Cũng giống như tên gọi của nó, cây này mọc chủ yếu ở miền bắc. Cây này sử dụng ít phổ biến hơn cây lá đắng nam. Tuy nhiên, loại này mới là cây mật gấu chính gốc. Loại này chủ yếu được phát hiện ở những vùng núi cao và được người dân sử dụng như một vị thuốc quý. 

Lá của chúng khác hẳn với loại cây lá đắng nam. Chúng có răng cưa, thân lại cao từ 3 đến 4m, màu vàng. Thân là loại thân gỗ, cành chủ yếu mọc ở phía gần ngọn và có gai. Lá loại này dài từ 30 đến 40cm, đầu sắc nhọn và có gai ở phần cuống lá. Cuống lá dài tầm 10cm, mỗi bên cuống có 3 đến 4 răng. Qủa mọng xanh mướt, có dạng hình cầu. Loại này khác với cây kim thất tai, chúng chủ yếu sử dụng phần thân gỗ để làm thuốc. Phơi khô sắc thuốc uống sẽ giúp thanh nhiệt.

Thành phần hóa học

Trong cây lá đắng có chứa một vài hợp chất như tannin, glycoside và saponin. Ngoài còn chứa các hợp chất sinh học như: anthraquinone, steroid…Tất cả những chất này đều làm nên vị đắng đặc trưng của cây lá đắng. Chúng còn chứa một chất có tên là sesquiterpene, chất này có khả  năng chống ung thư rất hữu hiệu.

Ngoài ra trong lá còn chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất có thể kể đến như là: Sắt, đồng, vitamin A, B1, B2, C và protein thô, chất xơ..Các axit amin như lysine, tyrosine cũng xuất hiện trong lá cây này.

Tác dụng

Cây mật gấu nổi tiếng với nhiều tác dụng thần kỳ mà nó mang lại, có thể kể đến như là:

Giúp trẻ hóa làn da, ngăn ngừa lão hóa

Trong lá cây có rất nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là chất chống oxi hóa rất tốt cho cơ thể. Nếu sử dụng nước lá uống mỗi ngày sẽ hạn chế quá trình lão hóa, bệnh viêm nhiễm do vi khuẩn rất hiệu quả.

Giã nát lá cây tươi đắp vào vết thương hoặc chỗ bầm giúp kháng viêm hiệu quả
Giã nát lá cây tươi đắp vào vết thương hoặc chỗ bầm giúp kháng viêm hiệu quả

Hỗ trợ điều trị sỏi thận, viêm gan

Vị đắng của lá mật gấu giúp đào thải độc tố có trong cơ thể và giúp tiêu sạn một cách tự nhiên. Chỉ cần nấu canh lá mật gấu uống hoặc sắc nước uống với công thức 20gam lá mật gấu cùng một lít nước là có thể sử dụng. Chúng có công dụng giải độc, tiêu viêm, giúp gan và thận khỏe mạnh.

Hỗ trợ điều trị cao huyết áp và đường huyết cao

Do có các chất trong lá tannin sẽ giúp làm giảm lượng đường lưu thông trong máu hiệu quả. Ngoài ra còn giúp hạ huyết áp, giúp cho huyết áp luôn ổn định, phòng ngừa các bệnh về hệ tim mạch. Nên sử dụng thường xuyên, bằng cách sắc lấy nước uống mỗi ngày sẽ cảm nhận sự khác biệt.

Hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp về đêm

Ngâm rượu thân cây lá đắng để sử dụng dần sẽ có tác dụng giảm đau nhức xương khớp. Nên ngâm theo công thức nửa ký rễ ngâm với 4 đến 5 lít rượu trắng trong vòng 1 tháng là có thể sử dụng được.

Rượu thân cây lá đắng uống giúp trị đau xương khớp rất hữu hiệu
Rượu thân cây lá đắng uống giúp trị đau xương khớp rất hữu hiệu

Một số công dụng khác

Ngoài những công dụng trên, cây lá đắng còn giúp điều trị tiêu chảy, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh và hoạt động có hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, còn giúp giảm cân, đốt cháy mỡ thừa rất tốt. Lá cây nếu giã nát có thể đắp vào nơi có vết bầm, giúp tan máu bầm và kháng viêm hiệu quả. Uống nước sắc lá đắng mỗi ngày còn giúp an thần, ngủ ngon, có giấc ngủ sâu và sáng dậy tỉnh táo. 

Những lưu ý khi sử dụng cây mật gấu

Người nên sử dụng cây lá đắng

  • Người bị nóng trong người, muốn giải độc gan
  • Người bị mỡ thừa, béo phì
  • Người bị các bệnh liên quan đến xương khớp, thoái hóa các đốt sống
  • Người bị cao huyết áp
  • Người bị sỏi thận, viêm gan
  • Người bị ho lao, ho lâu ngày không hết

Người không nên sử dụng cây lá đắng

  • Người bị hạ đường huyết
  • Người gầy gò, ốm yếu, suy dinh dưỡng
  • Phụ nữ mới sanh con

Lưu ý khi dùng

Bên cạnh những công dụng nổi bật như trên, cây lá đắng cũng cần có một số lưu ý khi sử dụng:

  • Không nên quá lạm dụng rượu cây lá đắng vì sử dụng nhiều sẽ gây cồn ruột.
  • Nên tham khảo bác sĩ về liều lượng dùng trước khi sử dụng. Tránh tự ý kết hợp với các loại thảo dược khác.
  • Nên sử dụng cách quãng, không nên sử dụng liên tục trong một thời gian dài.
  • Nếu mới bắt đầu chỉ nên sử dụng với một lượng nhỏ, vì nếu sử dụng nhiều một cách bất ngờ, cơ thể có thể không phản ứng kịp.
  • Người bị huyết áp thấp không nên sử dụng vì trong lá đắng có thành phần làm hạ đường huyết.
Không nên quá lạm dụng rượu cây mật gấu vì sẽ gây cồn ruột 
Không nên quá lạm dụng rượu cây mật gấu vì sẽ gây cồn ruột

Trên đây là những đặc điểm cũng như công dụng thần kỳ mà cây mật gấu đem lại. Hy vọng bài viết đã cho bạn cái nhìn tổng quan nhất về loại thảo dược quý giá này. Thế nhưng, các bạn vẫn nên sử dụng một cách hợp lý nhất, không nên quá lạm dụng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Bên cạnh đó, nên chọn mua lá ở những nơi uy tín để đảm bảo chất lượng.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *