Khám phá tất tần tật bí mật thú vị của mật ong

Không ngoa khi nói rằng, hầu hết các gia đình Việt đều “tích trữ” riêng trong nhà một chai mật ong. Cái thứ chất lỏng hơi sanh sánh, vàng óng ánh hấp dẫn. Cái vị ngọt của mật khi thưởng thức nó thấm dần trên đầu lưỡi, lan tỏa từng chút từng chút xuống cơ thể. Khiến sắc mặt có phần hồng hào hơn, da dẻ mịn màng, người lớn dễ đi vào giấc ngủ còn trẻ nhỏ thì hết bệnh tưa lưỡi…

Khái niệm về mật ong

Hiểu một cách đơn giản, mật ong được tạo thành từ một loại chất ngọt. Chất ngọt này do những con ong thu thập lại được trong quá trình đi lấy mật hoa. Loại chất ngọt này sẽ không lên men.

Sau khi lấy mật về, chất đó sẽ được ong bảo vệ trong tổ của mình. Trải qua một thời gian, ong sẽ chế thêm vào đó những hoạt chất đặc biệt khác. Khi hỗn hợp chất ngọt đó được hình thành lớn hơn sẽ được đưa vào khai thác và sử dụng. Đó chính là mật ong mà chúng ta đang sử dụng hàng ngày.

Phân loại

Người ta chia mật ong nguyên chất ra làm 2 loại khác nhau dựa trên thuộc tính của chúng là: mật từ ong rừng và mật từ ong nuôi. Về cơ bản thì cách tạo ra 2 loại mật này cũng tương tự nhau nhưng đặc điểm lại có phần khác biệt. So với mật ong nuôi, mật ong rừng xuất hiện ít hơn, khá hiếm và được làm nhái nhiều trên thị trường.

Mật từ ong rừng

Đây là loại mật được tạo ra bởi những con ong sống hoang dã. Những con ong này làm tổ tự nhiên trên các cành cây. Chúng lấy phấn từ các bông hoa trong rừng để tạo ra mật.

Loại mật này có mùi thơm đặc trưng, hương thơm lâu. Khi dùng sẽ cảm nhận được rõ vị ngọt đậm, cổ họng có cảm giác hơi khé. Mật ong rừng được ưa chuộng vì độ nguyên chất, thiên nhiên và không có sự can thiệp của bất cứ loại hóa chất bảo quản nào vào đó. Vị ngọt của mật rừng không gây béo hay ngấy khi sử dụng. Mà ngược lại, vị ngọt đó đưa đến cảm nhận thanh thanh, mát nhẹ.

Thời gian để khai thác mật rừng thường từ tháng 3 đến tháng 6. Và chỉ khai thác đúng 1 lần trong năm do quá trình sản xuất tự nhiên của ong nên số lượng không có nhiều. Vào đầu mùa, mật có màu vàng nhạt. Chuyển sang vàng sậm hơn khi vào giữa mùa. Khi cuối mùa, mật chuyển sang màu vàng đen.

Mật từ ong nuôi

Hẳn là nhiều người đã có thể tự tưởng tượng ra loại mật của ong nuôi này có gì khác so với mật của ong rừng. Nếu mật từ ong rừng được tạo ra từ cách lấy mật hoàn toàn tự nhiên của ong. Thì mật từ ong nuôi là chất mật có sự can thiệp của con người. Người thợ sẽ tự tạo tổ, chăm sóc và điều hướng ong đi lấy mật về. Tổ ong sau khi được tạo ra để ong cư trú, họ sẽ mang những tổ này đến khu vực có hoa. Ong sẽ tạo mật tại khu vực hoa đó.

Mật từ ong nuôi không có mùi thơm, vị mật cũng không ngọt đậm đà như mật từ ong rừng. Phụ thuộc vào từng loại hoa khác nhau mà màu sắc, độ đặc loãng cũng có khác biệt.

Không như loại mật rừng tự nhiên, người ta có thể khai thác mật từ ong nuôi quanh năm. Chính vì vậy mà mật lấy từ ong nuôi phổ biến hơn, được bày bán nhiều trên thị trường mức giá rẻ hơn rất nhiều so với mật từ ong rừng. Bên cạnh đó, tình trạng dùng mật từ ong nuôi pha thêm tạp chất để nhái loại mật rừng diễn ra khá nhiều.

Thành phần

Ngọt là mùi vị đặc trưng của mật. Vì vậy mà thành phần chính của mật là đường Glucoza và Fructoza giàu các hợp chất hữu ích. Ngoài ra, nó còn có chứa các hoạt chất khác như:

Khoáng chất: canxi, kali, titan kẽm, natri, magie, silicium, sắt, clo, lưu huỳnh, iot, radium, bore, muối mangan, đồng, crom…
Các chất hữu cơ: axit molic, các loại vitamin, vinic, xanthophyll, protein, lactic…
Vitamin: E, K, C, B1, B2, B3, B5, B6 và carotene.

Mật mang lại giá trị năng lượng rất cao. Thông thường thì 1kg mật có thể cung cấp cho cơ thể mức năng lượng lên đến 3,350 calo.

Công dụng

Với thành phần chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể, không thể phủ nhận được độ “phủ sóng” rộng rãi của mật ong. Sản phẩm này rất dễ hấp thu, là loại thực phẩm ít gây ra tác dụng phụ nên được sử dụng nhiều trong cuộc sống. Người ta dùng mật để chữa bệnh, làm đẹp gia, giảm cân… tất cả đều giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.

Với sức khỏe con người

Công dụng đầu tiên cần phải kể ra của mật ong đó là được dùng làm thuốc để chữa bệnh. Đặc biệt giúp người bệnh sớm hồi phục, dần lấy lại được sức khỏe.

Hỗ trợ điều trị viêm mũi, viêm xoang: trộn mật cùng với tỏi giã nhuyễn, sau đó có thể dùng trực tiếp hoặc nhỏ hỗn hợp nước vào mũi. Khoảng 3 lần/ ngày sẽ giúp trị được các bệnh về mũi.
Chống cảm cúm, cải thiện hệ miễn dịch: mật chứa nhiều vitamin cùng các loại axit amin khác nhau, có khả năng loại bỏ các tế bào gây hại trong cơ thể. Giúp cải thiện hệ miễn dịch, ngăn ngừa cảm cúm.
Điều trị bệnh dạ dày, đại tràng
Tác dụng tốt để hệ tiêu hóa khỏe mạnh, chữa được đầy bụng, khó tiêu
Cải thiện chức năng làm việc của gan
Giảm căng thẳng, chống mất ngủ, giảm mệt mỏi
Phòng ngừa và hỗ trợ trong việc điều trị ung thư
Tăng cường trí nhớ
Hỗ trợ điều trị rối loạn sinh lý

Với người lớn tuổi

Mật ong mang đến nhiều công dụng đối với sức khỏe, nhất là với những người cao tuổi.

Giúp cân bằng huyết áp
Giúp tăng hồng cầu
Điều hòa lượng đường trong máu, giúp lưu thông máu dễ dàng
Trị viêm khớp
Giảm cholesterol
Hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch

Với phụ nữ mang thai

Người phụ nữ khi mang thai thường bị hạn chế dùng rất nhiều loại thuốc, nhất là các loại thuốc Tây y. Với tính lành, mật được khuyên dùng trong suốt thời kỳ mang thai, giúp tăng sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Tăng khả năng miễn dịch cho thai nhi
Có lợi cho sự hình thành, phát triển não bộ của bé
Phòng tránh các bệnh thường gặp trong quá trình mang thai như thiếu máu, táo bón. Còn giúp giảm nám, cải thiện tình trạng rạn da

Công dụng làm đẹp

Bên cạnh công dụng chữa bệnh, mật ong còn được biết đến như một loại “thần dược” làm đẹp được nhiều chị em tin dùng.

Dưỡng ẩm, tăng độ ẩm cho da
Làm mờ sẹo
Có tác dụng khử trùng, chữa lành vết thương một cách hiệu quả
Trị gàu, chữa được rụng tóc, kích thích quá trình mọc tóc
Giảm ố vàng ở móng tay

Lưu ý khi sử dụng

Mật ong mang lại nhiều lợi ích, tuy vậy nếu không biết cách sử dụng hợp lý, chúng không những không hiệu quả mà còn gây ra những tác dụng không mong muốn.

Thời gian sử dụng

Buổi sáng là thời điểm thích hợp nhất để sử dụng mật, mật có thể phát huy được hết công dụng vốn có. Mỗi ngày bạn chỉ nên dùng khoảng 25gr – 50gr, lưu ý nên pha với nước trước khi uống.

Ngoài bữa sáng, bạn nên sử dụng trước bữa ăn khoảng 1 tiếng, dùng sau bữa ăn từ 2-3 tiếng. Một điều hay ho nữa là mùa thu là mùa thích hợp nhất để dùng mật ong.

Đối tượng sử dụng

Không dùng mật với trẻ sơ sinh và người mắc bệnh tiểu đường. Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn non nên khi dùng sẽ rất dễ gặp tình trạng ngộ độc. Do các vi khuẩn dễ dàng tấn công vào đường ruột, nhẹ thì gây các bệnh về tiêu hóa. Nặng hơn có thể gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh, thậm chí gây ra tử vong.

Thành phần chính của mật là đường, mà lượng đường trong đó rất cao. Hoàn toàn không tốt cho sức khỏe người có tiền sử bệnh tiểu đường.

Tóm tắt

Ngay từ những ngày xa xưa, ông cha ta đã sử dụng mật ong như một loại thuốc chữa bệnh hiệu quả, lành tính. Sản phẩm này không những giúp hồi phục sức khỏe, mà còn có công dụng trong việc làm đẹp. Hiện nay, có rất nhiều loại mật được bày bán với nhiều mức giá cao thấp khác nhau. Người tiêu dùng cần phải hết sức cẩn trọng trong việc chọn được đúng loại mật chất lượng cao.